Cải cách đạo Phật tại Đài Loan
Hsiao Hsiu-Chu, một phụ nữ cao niên đã về hưu, là hình ảnh tiêu biểu của một Phật tử theo cao trào cải cách đạo Phật đang lan rộng tại Đài Loan. Hàng ngày, bà đi đến trung tâm vật liệu phế thải để giúp việc gây quỹ cho Từ Tế, một hiệp hội Phật giáo chuyên về từ thiện tại Đài Loan.
"Tôi không có thì giờ đi chùa nữa. Tụng kinh không quan trọng; tới đây làm việc cũng như là tụng kinh vậy," Hsiao nói.
Theo truyền thống của Phật tử Trung Hoa từ trước tới nay, việc tụng kinh niệm Phật để cầu an cho bản thân và gia đình, mong được tái sinh về nơi an lành là chuyện chính. Nhưng hiện nay, một phong trào mới đang lan rộng, chuyển sự tu tập từ chỗ "khởi tín tâm" sang "hành đạo". Việc đốt đồ mã, nhang đèn không được khích lệ, xem như là làm ô nhiễm môi trường. Việc đi chùa cũng xem như không cần thiết nữa. Ngay cả việc tụng kinh cầu nguyện nhiều quá cũng bị chê trách.
Mục tiêu đặt ra hiện nay, theo như người Đài Loan gọi, là một "đạo Phật nhân bản", quan tâm săn sóc đến người khác và cho xã hội. Điều đó đưa người Phật tử trở về những nguyên tắc căn bản của đạo Phật: giữ thân, khẩu, ý tốt lành, thanh tịnh.
Tâm Bảo, hòa thượng trụ trì Pháp Quang Sơn, một hiệp hội Phật giáo lớn khác ở Đài Loan, cũng nói rằng: "Theo đạo Phật, chúng ta không chỉ tìm sự giải thoát cho riêng mình, mà còn phải giúp độ cho người khác nữa. Chúng ta phải giúp càng nhiều người càng tốt để ra khỏi đau khổ phiền não".
Cách tu hành mới này đã khiến cho những tổ chức Phật giáo tại Đài Loan lớn mạnh không ngờ. Hội Từ Tế, cơ sở tiên phong cho phong trào này, hiện đã có 7 triệu hội viên, gồm 2 triệu hội viên ở các nước khác.
Tại Đài Loan, 100,000 thiện nguyện viên thường được thấy hiện diện khắp nơi trong bộ đồng phục quần trắng, áo xanh. Họ đi thu thập các chai nhựa để giúp gây quỹ từ thiện, thăm viếng những người già cô độc, trợ giúp cho người nghèo và những gia đình khó khăn, dậy kèm trẻ em và giúp những việc cứu trợ thiên tai.
Một tổ chức Phật giáo Đài Loan uy thế khác, Pháp Cổ Sơn, cũng thường dạy những lớp Phật giáo căn bản (Buddhism 101) tại đại học để dạy áp dụng triết lý đạo Phật trong đời sống hàng ngày. Gần đây, trong một lớp học có 200 người, một giáo sư tâm lý học đã dùng những giáo lý đạo Phật để dạy sinh viên cách nhận thức và đối phó với những cảm xúc tiêu cực, và tìm cách để cải thiện những mối tương quan trong gia đình.
"Giáo lý đạo Phật có thể được áp dụng hàng ngày và đâu là nơi tốt nhất để làm điều đó? Chính là ngay trong gia đình chúng ta." Đó là lời dạy của giáo sư Yang Pei trong lớp.
Con số Phật tử hiện nay trên thế giới không được biết đích xác, nhưng có vài ước lượng cho rằng số người theo đạo Phật trên toàn cầu khoảng từ 500 triệu cho đến 1 tỷ người, đưa Phật giáo lên hàng tôn giáo lớn thứ tư trên thế giới.
Đạo Phật ở Đài Loan độc đáo ở chỗ nhấn mạnh đến những việc làm từ thiện trợ giúp cho xã hội. Ví dụ như, hội Từ Tế đã cung cấp những hoạt động cứu trợ cho hơn 84 quốc gia, trong đó có việc tài trợ xây dựng 50,000 căn nhà ở Philippines sau cơn bão Hải Yến.
Và tuy rằng theo truyền thống, những tổ chức Phật giáo thường không tích cực hoạt động truyền giáo như những tổ chức Thiên Chúa Giáo, điều đó hiện đã đang thay đổi.
Những hiệp hội Phật giáo lớn ở Đài Loan có đài truyền hình riêng của họ, có nhà xuất bản, báo chí, cũng như bệnh viện và các trường đại học. Họ gởi thiện nguyện viên đến các trường học để dạy trẻ em có hạnh kiểm tốt, qua những câu truyện kể. Nhưng họ nói rằng, họ không cố ý muốn cải đạo cho ai cả.
Chien Tung-yuan, một phát ngôn viên của Từ Tế Hội, nói rằng: "Ngay từ đầu, Đức Phật Thích Ca đã dạy chúng ta là phải cứu giúp những người đang đau khổ một cách vô điều kiện, không cần phải đền đáp gì cả."
Thay đổi sự thực hành đạo Phật không chỉ đưa đến sự hồi sinh cho tôn giáo này ở Đài Loan, mà còn giúp lan truyền ra hải ngoại nữa. Pháp Quang Sơn hiện đã có 200 tự viện trên khắp thế giới, gồm có 20 ngôi chùa ở Âu Châu và 24 ở Mỹ, không chỉ cho người Đài Loan ở hải ngoại mà còn cho người bản xứ nữa. Pháp Cổ Sơn có 125 cơ sở trên thế giới, và hội Từ Tế cũng đã có nhiều chi nhánh trên 48 quốc gia. Ở Mã Lai, con số hội viên đã nhẩy vọt từ 100, 000 người lên 1 triệu người trong năm vừa qua.
Hòa thượng Tâm Bảo, trụ trì tu viện Pháp Quang Sơn, nói rằng: "Chúng tôi muốn dùng Đài Loan làm cơ sở để truyền bá đạo Phật đến Trung Hoa lục địa và các nơi khác trên thế giới."
(NB trích dịch từ BBC news)